Archive for Kwiecień, 2012

GŁOS MA UCZUCIE

W naszych rozważaniach stosunkowo dużo miejsca poświęciliśmy argumentom rzeczowym, racjonalnym, logice wywodów itd. Tymczasem człowiek jest istotą, która kieruje się nie tylko zdrowym rozsądkiem, lecz i uczuciem. Pascal powiadał, że serce ma swoje argu­menty, których nie zna rozum. I tak jest rzeczywiście. Miłość, nienawiść, litość, przyjemność, strach i wiele, wiele innych względów uczuciowych dostarcza dziw­nego [...]

BĘDZIE GORZEJ ALBO LEPIEJ

Przyjrzyjmy się niektórym argumentom opierają­cym się o sytuację przymusową albo nęcącą. Oto ktoś mający przewagę nad inną osobą, stosuje jako uza­sadnienie żądania ? groźbę: Jeżeli tego co zechcę nie zrobisz, to już ja ci pokażę! Heretykom w ubiegłych latach groziła inkwizycja i wydanie w ręce sądu świeckiego. Uschła gałązka spo­łeczności kościoła mogła łatwo być skazana [...]

W ZALEŻNOŚCI OD SYTUACJI

Dokonaliśmy stosunkowo obszernego przeglądu za­gadnień wiążących się z przekonywaniem i dyskusją. Wyróżniliśmy przy okazji rozmaite rodzaje argumen­tów. Wśród argumentów, które głoszą, że należy tezę przyjąć ze względu na takie a nie inne okoliczności, wyróżnimy te, które wiążą się z: sytuacją przymusową: lepiej przyjąć tezę, niż ją odrzucić, bo będzie gorzej, niż jest; sytuacją nęcącą: warto [...]

GRZECZNOŚĆ I TAKT NIGDY NIE ZAWADZĄ

W każdej dyskusji uczestników obowiązują grzecz­ność i takt. A chodzi o to, by ludziom, z którymi kon­taktujemy się, nie sprawić przykrości, lecz traktować ich z sympatią. Potocznie przez sympatię rozumiemy życzliwe współczucie, przychylne nastawienie wobec drugiej osoby. Tak jak reakcje chemiczne szybciej w wielu wypadkach przebiegają w podwyższonej tem­peraturze, rośliny szybciej rosną w cieple, również [...]

TO SWÓJ CZŁOWIEK

W rozmaity sposób tworzą się grupy społeczne. Mają niezliczone formy, różne stopnie trwałości. Gru­pę taką tworzą koledzy ze szkolnej ławy, byli kom­batanci, pracownicy tego samego zakładu pracy itd. Zauważmy tylko, że w naszym społeczeństwie do ja­kiejś zgranej paczki wchodzi się poprzez rytualny obrzęd picia wódki, bridge’a, ?wejście w rodzinę” i kilka innych sposobów. Ponieważ mają [...]

JEDNOSTKA WOBEC GRUPY

Wypowiedzi w dyskusji nie zawsze są szczere. Czę­sto bowiem człowiek powodowany jakimiś względami nie chce odkrywać wszystkich swoich kart. Rezygnuje z samodzielnego myślenia, własnego zdania, by przy­padkiem nie narazić się komuś i nie stracić swojej dotychczasowej pozycji. Jego doświadczenie życiowe mówi mu, że wygrywa ten, co cicho siedzi, nikomu ?nie następuje na odciski”, nie występuje [...]

MIMIKA I GESTYKULACJA

Człowiek biorący udział w dyskusji, jeśli przema­wia z nieudanym przekonaniem, nie tylko wygłasza pewne zdania, które odzwierciedlają tok jego myśli, lecz również podkreśla je swoim zachowaniem się. Wiadomo bowiem, że istnieją dwie najważniejsze grupy działań ludzkich, mających na celu wzajemne porozumienie się: Pierwsza z nich ? to mowa, za której pośrednic­twem osoba dysputująca pragnie przekazać [...]

DZIWNE ZWIĄZKI

Każdy z nas może łatwo zauważyć zjawisko prze­noszenia uczuć. Na terenie dyskusji objawia się to w ocenie negatywnej tez głoszonych przez osobę, któ­rej nie lubimy, której mamy wiele do zarzucenia i od­wrotnie ? pozytywnie oceniamy niekiedy nawet dość bzdurne wypowiedzi ludzi, cieszących się naszą sym­patią. Może mieć również miejsce przenoszenie uczuć w odwrotnym kierunku. Człowiek [...]

UWAGA NA MIELIZNY

Jak już wspominaliśmy, przy przekonywaniu bar­dzo ważne jest, by uczestnicy dyskusji znali nie tylko poziom umysłowy swoich adwersarzy, lecz również ich opinie, poglądy społeczne i polityczne, wierzenia itp. Bezcelowym wydaje się atak frontalny, który by zmierzał do zmiany w ciągu krótkiej dyskusji czyjejś opinii, poglądu czy wiary, będących dziełem długich lat wychowania, oddziaływania środków masowej [...]

OBŁĘD INDUKOWANY

Obłęd ? paranoja jest chorobą psychiczną, która polega na tym, że osoba na nią cierpiąca żywi pewne przekonania mające swe podstawy w urojeniach, i nie można choremu wytłumaczyć, że nie odpowiadają one prawdzie, że są niesłuszne i bezpodstawne. Paranoik może na przykład być święcie przekonany, że dokonał niezwykłego odkrycia naukowego, że wynalazł maszy­nę, że znalazł [...]