Anglicy opowiadają anegdotę o pewnym gentelmanie, który uciekając się do żartu uniknął przykrej dyskusji z żoną. Ów osobnik wracając nad ranem do domu w stanie lekkiego podniecenia alkoholowego na­tknął się na swoją połowicę czekającą na niego z kijem golfowym. Nie tracąc głowy zapytał: ?Co? Tak wcześ­nie idziesz grać w golfa???!” Żona, mając poczucie hu­moru, zrezygnowała z planowanej ?rozprawy”.

Angielski filozof Shaftesbury (1671?1713) głosił, że najlepszym sposobem przekonywania przeciwnika jest właśnie humor i dowcip. Nie ma zaś gorszego sposobu na wykorzenienie błędu niż zakaz i prześladowanie. Ale trzeba rozróżniać trzy różne funkcje żartu w dy­skusji:

1. Pomaga on zmienić temat dyskusji, wykręcić się od zajęcia zdecydowanej postawy. Przykładem niech będzie następujące zdarzenie: Oto posprzeczało się ze sobą dwóch pracowników. Ponieważ dyżur odbywał się w wieczór sylwestrowy, jeden drugiego podej­rzewał o to, że jest ?pod gazem”. Sprzeczka, rozpoczęta na tematy służbowe, szybko zmieniła się w wy­myślania i pogróżki. Doszło do tego, iż jeden drugiemu groził: ?ja pana wykończę!!!” Na tej podstawie został sporządzony raport o kłótni i groźbach zabójstwa. Co miał robić przełożony? Jakie zająć stanowisko? Jedy­ne racjonalne wyjście w takim wypadku mogło pole­gać na obróceniu wszystkiego w żart. Kierownik wo­bec tego ?poważnie” oświadczył jednemu i drugiemu kłótnikowi: ?Proszę pamiętać, że jeżeli któryś z was popełni morderstwo, to dostanie ostrą naganę z wpi­saniem do akt personalnych”.
2. Żart spełnia funkcję argumentu, który nie ucie­ka od tematu dyskusji i jest mniej lub bardziej rze­czowy. Ze względu na swoje oddziaływanie uczuciowe budzi on u dyskutantów sympatię do pozycji zajmo­wanej przez człowieka dowcipnego. Na przykład w cza­sie dyskusji nad problemem wolności woli, jeden z uczestników zamiast uczonego wywodu powiedział następujący wierszyk z 1889 roku:

Pytał raz nauczyciel ucznia swego w szkole

Czy ludzie posiadają własną wolną wolę?

Nie ? odpowie żak ? bowiem gdybym ja miał wolę

To z pewnością byś, panie, nie widział mnie w szkole.

Ostatnią wyróżnioną funkcją humoru jest dzia­łanie pobudzające i orzeźwiające. W Stanach Zjedno­czonych oficjalnie zostało zalecone, by każda konfe­rencja zaczynała się dowcipem. Chodzi o to, by ludzi poddać terapeutycznemu zabiegowi ? wstrząsom śmiechu, a także, by za pośrednictwem dowcipu zain­teresować tematem dyskusji.