Znamy powiedzenie, że historia kołem się toczy. Kiedyś w starożytności nauka była jedną całością, obejmowała również umiejętność przekonywania, rozmaicie ? jak wiemy ? nazywaną. Arystoteles zapoczątkował rozczłonkowanie wiedzy na poszczególne dyscypliny. Z biegiem czasu stało się oczywiste, że poprawnością myślenia, a więc jednocześnie skutecznymi formami przekonywania ludzi, powinna zająć się logika; ocenami celów przekonywania z punktu widzenia godziwości lub niegodziwości ? etyka; prawidłowością mowy ? gramatyka; pięknem wygłoszonych słów ? stylistyka, teoria literatury czy estetyka; treścią argumentów ? filozofia i nauki szczegółowe, w zależności od zawartości treściowej wywodów. W ten sposób sztuka przekonywania i dyskusji została rozparcelowana tak gruntownie, że zeszła z horyzontu nauki. Ale nie znikła z obszaru zainteresowań obecnych pokoleń. Od czasu do czasu pojawiają się próby nawiązania do niej od strony teoretycznej i praktycznej.
Filozofowie belgijscy Chaim Perelman i Olbrechts- Tyteca próbują stworzyć syntetyczną ?nową retorykę”, która by była teorią argumentacji. Poglądy ich przedstawione zostały w dwóch podstawowych dziełach pt. Retoryka i filozofia oraz Traktat o argumentacji. W drugim dziele zajmują się badaniem racjonalnych sposobów argumentacji, które nie ograniczają się tylko do form stosowanych w logice formalnej. Znaczy to, że argumenty przez nich rozpatrywane nie należą wyłącznie do sfery rozumowej według klasycznego rozróżnienia Pascala, lecz przekraczają ją, wchodząc na teren woli i uczucia. A autorów belgijskich interesują argumenty drugiego rodzaju, które zostały społecznie ugruntowane i przyjęte, jak np. argumenty oparte na autorytecie lub argumenty poświadczone cierpieniem.
Poza nimi problematyką przekonywania od strony teoretycznej, ale związanej ściśle z praktyką, zajmują się autorzy anglosascy, przede wszystkim amerykańscy.
Sztuką perswazji zajmują się m.in. W. C. Minnick, W. L. Brembeck, W. S. Howell; twórczą dyskusją ? R. L. Cortright, G. L. Hinds, T. Fansler; dyskusją i argumentacją ? A. C. Craig, J. H. Mc Burney, K. S. Hance, N. E. Miller, W. M. Satlet; inni zaś, jak R. L. Scales, T. M. Newcomb, E. L. Hartley i R, H. Simpson interesują się na przykład skutecznością argumentów w zależności od taktyki i kolejności ich przytaczania, krytycznością i bezkrytycznością przyjmowania argumentacji, motywami, jakie sprawiają, że pewne argumenty są przyjmowane, inne odrzucane itp.
Oprócz tego istnieje specjalna literatura poświęcona technice dyskusji, dyskusji jako formie pracy zespołowej w zastosowaniu do różnych dziedzin ? pracy naukowej, nauki o kierownictwie i zarządzaniu itd. Tytuły prac wymienionych wyżej autorów, jak również innych zajmujących się wspomnianą tu tematyką, znajdą czytelnicy w bibliografii zamieszczonej na końcu książki. Otóż przy pisaniu tej książki autor korzystał ze wszystkich dostępnych mu źródeł w celu stworzenia pewnej syntezy sztuki przekonywania, dyskusji, sporu itp., wkraczającej na teren prakseologii, socjologii i psychologii; syntezy przydatnej współczesnemu czytelnikowi nie tylko ze względów poznawczych, ale przede wszystkim praktycznych.