Wolna dyskusja jest organizowana wówczas, gdy zachodzi daleko idąca dysharmonia pomiędzy poszcze­gólnymi członkami jakiegoś zespołu, na przykład roz­bieżność zdań pomiędzy członkami kierownictwa, przy czym jeden do drugiego ma pretensje i należy je wy­jaśnić a atmosferę oczyścić. Chodzi wtedy o to, by jeden drugiemu wygarnął wszystko, co mu się nie po­doba w jego postępowaniu, by wypowiedział się, jakie ma zastrzeżenia do planów i sposobów ich realizacji itp. Celem wolnej dyskusji jest przełamanie impasu albo zapobieżenie grożącemu impasowi.

Dyskusję prowadzi przewodniczący, który troszczy się o to, by przemawiał tylko ten uczestnik, któremu udzielono głosu, by jeden drugiemu nie przerywał i by nie dochodziło do kłótni. Każdy dyskutant mówi, co mu leży na wątrobie, i nie jest ograniczony jakąś określoną tematyką. Przewodniczący nie prosi nikogo o wypowiedź. Mówi ten, kto chce i może adresować swoje słowa nie tylko do przewodniczącego, ale do każdego dyskutanta obecnego na sali, żądając usto­sunkowania się do wysuniętych przez niego obiekcji, zarzutów, podejrzeń itp.

Rola przewodniczącego wolnej dyskusji bywa za­zwyczaj niezwykle trudna. Powinien on doprowadzić do tego, by po wygarnięciu jeden drugiemu prawdy w oczy, jeżeli nie może nastąpić uzgodnienie stano­wisk, ustalono przynajmniej, na czym polegają roz­bieżności.

Przewodniczący musi uważać, by dyskutanci nie zwrócili się w swej większości z atakiem na jednego uczestnika i nie zrobili z kogoś ?kozła ofiarnego”.

Dość często jesteśmy świadkami wolnej dyskusji na zebraniach produkcyjnych, naradach roboczych, kon­ferencjach. Kiedy z ust przewodniczącego padają sa­kramentalne słowa: ?Przechodzimy do ostatnich punk­tów dzisiejszego zebrania: sprawy bieżące i wolne wnioski”, wtedy zazwyczaj wszystkim rozwiązują się nagle języki i rozpoczyna się wytykanie niedociągnięć, przekonywanie się, że ten ma rację, a tamten jej nie ma. Przewodniczący w takim wypadku musi uważać, by dyskusja nie przerodziła się w ogólną kłótnię, ale by maksymalna liczba pretensji została ostatecznie wyjaśniona, a sprawy bardziej skomplikowane sfor­mułowane ściśle i zaprotokołowane w celu później­szego załatwienia.