SKALA PRAWDOPODOBIEŃSTWA

Wiemy już, że o prawdopodobieństwie mówić moż­na oceniając wyjściowe przesłanki oraz wynik zawod­nego wnioskowania. Myślimy, że rzeczywiście jest tak, jak mówimy, ale nie mamy stuprocentowej pewności.

Prawdopodobieństwo bowiem można jak gdyby prze­suwać po skali, na jednym końcu której znajduje się prawda, na drugim ? fałsz. Ale to jest coś innego niż prawdopodobieństwo psychologiczne. W tym bowiem wypadku ktoś ?na nosa” twierdzi, że jedno zdanie uważa za bardziej prawdopodobne od drugiego, ponie­waż przemawia mu bardziej do przekonania. My jednak będziemy przyjmowali prawdopodobieństwo w innym sensie a mianowicie metodologicznym, intere­sując się, jak jest uzasadniona jakaś teza.

Jeżeli więc prawdopodobieństwo odnosimy do zda­nia lepiej, wszechstronniej uzasadnionego, to możemy mówić, że:

  1. prawdopodobieństwo jest częściowe, gdy są pew­ne niezbyt liczne dane przemawiające za tezą głoszo­ną, nie ma zaś przeciwnych;
  2. wystarczające, gdy uzasadnienie twierdzenia jest poważniejsze niż uzasadnienie negacji;
  3. zupełne prawdopodobieństwo ? to prawda. N.b. ostrożni filozofowie jednak powiedzą: na podstawie indukcji mamy zupełne prawdopodobieństwo, że jutro wzejdzie słońce, niż: prawdą jest, że jutro wzejdzie słońce. Ale przecież w dyskusji potocznej nie będzie­my do tego stopnia pedantyczni.

Od prawdopodobieństwa metodologicznego należy odróżnić prawdopodobieństwo w sensie klasycznym (prawdopodobieństwo matematyczne), które wyraża się pewną liczbą, będącą w najprostszym przypadku stosunkiem pewnych określonych zdarzeń do wszyst­kich możliwych zdarzeń wynosi np. prawdopodobień­stwo, że gracz w orła i reszkę wyrzuci reszkę wynosi 1/2, a prawdopodobieństwo wyciągnięcia pierwszej gał­ki zielonej z kapelusza, w którym są 3 zielone i 7 czer­wonych, wynosi 3/7.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.