PRAWO REPLIKI

Przed rozpoczęciem dyskusji należy sobie jasno uświadomić, że w momencie rozpoczęcia z kimś dy­skusji, jak gdyby podpisujemy zobowiązanie wysłu­chania jego kontrargumentów. Dobra rada głoszona przez Murzynów ze szczepu Hausa brzmi: ?Nie chcesz słuchać, nie dawaj powodu do mówienia”. O tym wszystkim trzeba pamiętać jeszcze przed wszczęciem dyskusji.

Dawni Rzymianie zamykali prawo repliki w lapi­darnym: audiatur et altera pars, co znaczy: ?niech będzie wysłuchana i druga strona”. Dyskusja powinna więc być prowadzona na zasadzie monologu, w czasie którego oponent nie może dojść do głosu. Druga stro­na ma również prawo do wypowiedzenia swego zda­nia. O ile zacietrzewiony dyskutant nie da ani słowa powiedzieć swemu przeciwnikowi, możemy być pew­ni, że dyskusja umrze. Filozof angielski Bacon z Verulamu uważał, że ten, kto chce tylko sam mówić, przypomina człowieka, który chce sam tańczyć i in­nym nie daje.

W pewnych wypadkach niedopuszczanie do głosu przeciwnika jest wybiegiem taktycznym. Stosowany on był na przykład w czasie obrad sejmowych, kiedy to mówca przy głosie przemawia godzinami, żeby dociągnąć do końca dnia obrad, nie dopuścić na mów­nicę przedstawicieli innych partii, odwlec jakąś de­cyzję. przez spowodowanie, by znudzeni posłowie opu­ścili salę i ze względu na brak odpowiedniej liczby posłów głosowanie zostało odłożone. Tego rodzaju blo­kady miały miejsce w przedwojennym sejmie R.P. Wynikały zaś one z obowiązującego w dyskusji parla­mentarnej prawa do wypowiedzi nie ograniczonej w czasie. Straszny to dyskutant, który korzysta z tego prawa w małym gronie, jeszcze straszniejszy w dy­skusji publicznej. Całe szczęście, że coraz częściej przed dyskusją w większym zespole zastrzega się, iż czas wypowiedzi nie może przekraczać pewnego li­mitu.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.