W WYSOKIE STRUNY

Od argumentacji ?pod publiczkę” warto odróżnić argumenty kierowane do większych grup przekony­wanych ludzi, które jednak nie są oceniane negatyw­nie. Co innego, gdy jakiś nowy prorok żeruje na ciemnocie i ogłasza się za wysłańca sił nadprzyrodzo­nych, a co innego używane niejednokrotnie hasła, wy­sokie ideały, w imię których przemawia się do naro­du. Padają takie słowa, jak racja stanu, sprawiedli­wość społeczna, porządek, obowiązek, prawo. Wzywa się do obrony kraju w imię wolności i umiłowania ojczyzny, do wzmożonego wysiłku produkcyjnego dla dobra socjalizmu itd. Zdawałoby się, że są to wy­świechtane frazesy lub slogany, komunały i banały ? jak je często niesłusznie nazywają sceptycy, a prze­cież pełnią pewną rolę skrótową, którą przekonywany, jeśli chce, może łatwo przełożyć na przykład na argu­menty opierające się o sytuację nęcącą albo przymu­sową.

Przy okazji wyjaśnimy sobie, że termin ?slogan”, który nabrał nieco ujemnego zabarwienia, pochodzi od galickiego sluagh ? ghairm, co oznaczało wezwanie do broni. To, że obywatel ma bronić ojczyzny, można przecież uzasadnić sytuacją przymusową ? pod rzą­dami wroga będzie ci o wiele gorzej niż teraz. Podob­nie tłumaczymy hasło walki o pokój ? lepiej jest w czasie pokoju niż w czasie wojny, wobec tego racjo­nalną rzeczą jest troszczyć się o utrzymanie pokoju. I podobnie argumentacja w imię budowy socjalizmu opiera się w gruncie rzeczy o wiele innych argumen­tów, z których jedne nawiązują do sytuacji nęcącej ? uzasadniają, że będzie nam lepiej, a drugie do sytua­cji przymusowej ? że jeżeli tego i tamtego nie zrobi­my, to będzie nam gorzej, na przykład ? nie wyko­namy planu, nie będziemy dobrze pracowali, to sta­niemy się biedniejsi, niż jesteśmy w danej chwili.

Niemniej osoba przekonywana nie powinna rezyg­nować z takiej postawy, która by pozwalała jej zgod­nie z potrzebami krytycyzmu tłumaczyć uzasadnienia emocjonalne i skrócone ich formy na argumenty ra­cjonalne bez założonego z góry jakiegoś terenu, na którym obowiązuje ?tabu”.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.